De afgelopen tijd staan de kranten vol van alarmerende signalen omtrent economische ontwikkelingen in Nederland. Ondanks dat het nu moeilijk voor te stellen is, dreigt er een crisis van jewelste. Dat heeft niet alleen te maken met de huizenprijzen die dalen. Waar nu misschien nog een goede mogelijkheid is om te onderhandelen over een salaris, is dat binnen afzienbare tijd waarschijnlijk onmogelijk. Er zijn ook een aantal oude Nederlandse wetten die op z’n minst opvallend zijn aangaande de huisvesting, banken en overheidsbeleid. Die zullen hieronder worden besproken. Er zal belicht worden waarom deze aankomende crisis goed is te voorspellen en wat hypotheekverstrekkers anders kunnen doen dan voorheen. Ook wat belangrijk is om in ogenschouw te nemen als huizenbezitter.
Tienduizenden banen geschrapt, in kentering zijnde arbeidsmarkt
Het gaat momenteel rap met de aankondigingen van ontslagrondes. Bedrijven willen in 2023 afslanken om de kosten omlaag te brengen en financieel gezond te blijven. Dat betekent ook dat er minder investeringen gedaan zullen worden bij andere bedrijven. Hieronder staan voorbeelden die nog geen twee weken oud zijn. Daarbij zijn het vooral grote tech bedrijven die kampen met afslanking van de organisatie. Kostenreductie lijkt het devies om aandeelhouders te voorzien van een gezonde bedrijfsvisie.
Phillips: 27 Januari 1000 banen weg
Sap: 26 Januari 3000 banen weg
Dow Chemical: Donderdag 26 Januari 2000 banen weg
Amazon: 5 januari 18.000 banen weg
Spotify: 23 januari paar 100 banen weg
Google: 20 Januari 12.000 banen weg
Black Rock: 23 Januari 500 banen weg
IBM: 25 Januari 3900 banen weg
Chronisch woning tekort blijft, huizenprijzen dalen toch
Er is geen correlatie tussen de schaarste aan woningen en de huizenprijzen, zoals een gezonde marktwerking zou doen denken. Dat huizentekort is er nog steeds. Toch dalen de huizenprijzen momenteel met tientallen procenten. De prijs hangt namelijk samen met financieringsruimte van de koper, niet met de schaarste op de woningmarkt. Dat verdient uitleg. Hoeveel ruimte is er om te besteden aan rente en aflossing van de woning? De stijgende voedselprijzen en energierekeningen zorgen voor minder bestedingsruimte en leencapaciteit. Door de jarenlange dalende rente konden mensen meer lenen. Nu gebeurt het andersom. Dat er vraag naar woningen is, betekent niet dat het betaald kan worden gezien de inflatie op de voedselmarkt en energiemarkt.
Commercieel vastgoed geïmplodeerd
Taxateurs hebben kantoorpanden, winkelpanden en commercieel vastgoed met 30% afgewaardeerd. Het betreft een periode van 1 jaar tijd. Het Financieel Dagblad toont aan dat er minder panden in commercie zijn verkocht. De boosdoener is de rente die in een jaar tijd verdrievoudigd is.
Kopen of verkopen van een woning?
Een veelgestelde vraag is: “Wat kan ik nu het beste doen met mijn huis?” Alleen kijkende naar de tendens is verkopen indien de situatie dit toestaat een betere optie. De meeste mensen hebben deze mogelijkheid echter niet. Ze kunnen niet zomaar elders gaan wonen en zitten dus vast aan hun huidige woonsituatie. De huizenprijzen zullen waarschijnlijk nog verder dalen komende jaren. Vandaar dat verkopen en niet terugkopen een economische afweging zou kunnen zijn. Dat is uiteraard makkelijker bij het hebben van meerdere panden of mogelijkheden tot woningvoorziening. Voor de meeste mensen kan dit simpelweg niet. Toch loert er een onderbelicht gevaar op de huizenmarkt voor woningbezitters.
Rente 1,5% voor 20 jaar vast, mij kan niks gebeuren, toch?
Veel mensen die niet lang geleden een huis kochten wanen zich veilig. De consument heeft tegen een betrekkelijke lage rente een huis gekocht die het salaris makkelijk kan dragen. Zo lang je ergens als huizenbezitter blijft wonen, ben je veilig. Of toch niet?
Ook de hypotheekverstrekkers hebben geleerd van de bankencrisis in 2007. Stel dat jouw woning van €500.000 opeens €100.000 minder waard wordt. Dan dreigt er een “onder water hypotheek gevaar”. Dat je het huis met een waarde van inmiddels €400.000 nog kan betalen wil niet zeggen dat de bank daarmee akkoord gaat. Die geldverstrekkers hebben ook op punt van omvallen gestaan, toen ons economisch mondiaal systeem niet zo sterk bleek als dat werd aangenomen.
De geldverstrekker, bank of hypotheekverstrekker kan op elk moment een hertaxatie eisen. De meeste hypotheek of leencontracten hebben die clausule erin staan. Als het huis onder water staat, kortom het is minder waard dan de aanschafwaarde, mag de bank vragen om “onderpand”. In dit geval moet er dan middels (over)waarde elders of €100.000 spaargeld aangetoond worden dat dit bijgelegd zou kunnen worden. De geldverstrekker kan anders beslag laten leggen op het pand. Een hertaxatie is ook voor eigen rekening. Hoe dit risico ondervangen kan worden is door structureel af te lossen op je woning indien mogelijk. Per jaar mag je een extra bedrag boetevrij extra aflossen.
Wet verplaatsing bevolking
De Wet verplaatsing bevolking is een Nederlandse wet die vastgesteld is in 1952. Doel is bij oorlog, oorlogsgevaar, daaraan verwante of daarmee verband houdende buitengewone omstandigheden, regels te stellen voor het verplaatsen van de bevolking. Kortom, als de overheid wil dat je vluchtelingen opneemt moet dat gebeuren. Ook kan de overheid een bewoner uitkopen indien nodig. Dit zou wel eens actueel kunnen zijn gezien de dreigende situatie in Oekraïne.
Toevlucht in gokken en andere korte termijn gedachten
Het gevaar van een situatie waarbij dreigende tekorten aan bestedingen zijn, is dat mensen kiezen voor een toevlucht. Dat zou een verdoving kunnen zijn, zoals medicijn-, alcohol- of drugsgebruik. Er is ook een gedachte mogelijk waarbij makkelijk geld verdienen iets is wat aanlokkelijk lijkt. Online gokken is daarbij zeker iets wat in arme landen structureel de kop opsteekt. Als er weinig is om naar uit te kijken, de bevolking perspectieven zijn laag, lonkt het gemak. Ook in tijden van economische crisis verliezen Nederlanders zich keer op keer in bijvoorbeeld gok verslaving of een overmatig bestedingspatroon in de “hoop”.
Geachte casino’s van Nederland. Wij doen als burgerinitiatief hierbij een beroep op uw gezonde verstand omtrent casino zorgplicht
Wat is een casino zorgplicht? Dat is op dit moment aan casino’s om die behoorlijk vrij in te vullen. De Kansspel Autoriteit onderzoekt nu wel excessen en komt met conclusies en aanbevelingen op korte termijn. Daarbij zou de wet kunnen worden aangepast. Toch is de casino zorgplicht definitie wel in 1 zin samen te vatten. “Het gebruik van het verstand om de burger te beschermen en in te grijpen bij indicatoren van gokverslaving”. Overigens is de casino zorgplicht een wettelijke. Het “speelveld” daarin is nu gaande tussen casino’s, de overheid, zorg instanties, casino affiliates, politiek, juristen en gokkend Nederland. Ons doel bij casinozorgplicht.nl is om uit elke branche iedereen de gelegenheid te geven omtrent zijn of haar toekomstvisie. Daarvoor zijn nu ook interviews gaande en deze zullen worden gepubliceerd op korte termijn.
