In eerdere publicaties heeft CasinoZorgplicht onderzoek gedaan naar de rol van banken in de geldstromen naar illegale online casino’s. De Kansspelautoriteit legt regelmatig boetes op aan bedrijven die zonder vergunning kansspelen aanbieden, een misdrijf volgens de Wet op de Kansspelen. Toch worden betalingen via bijvoorbeeld Ideal naar deze illegale gokplatforms niet gestopt. Wat is de rol van banken hierin? Zijn zij medeverantwoordelijk voor het in stand houden van de illegale goksector? En hoe ver reikt hun zorgplicht volgens de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT)?
Waakhond De Nederlandsche Bank (DNB) benadrukt dat banken geen zaken mogen doen met illegale bedrijven. Toch wijzen reacties van banken op een spanningsveld tussen wettelijke kaders, privacyregels en de praktijk. Dit artikel onderzoekt de dilemma’s.
De hoofdvraag die afgelopen weken door CasinoZorgplicht werd gesteld aan banken, de branchevereniging en toezichthouder DNB luidt:
“Waarom stoppen banken de betalingen naar casino’s niet nadat deze een boete hebben gekregen van de toezichthouder Kansspelautoriteit voor aanbod van illegale kansspelen?”
Reacties uit het veld: wie draagt de verantwoordelijkheid?
• Rabobank
Rabobank stelt dat zij betalingen slechts faciliteert en geen zakelijke relatie heeft met illegale gokbedrijven. Klanten hebben volgens de bank de vrijheid om te bepalen aan wie zij betalingen doen, ook als dat illegale gokplatforms betreft.
• Volksbank
Volksbank benadrukt dat het monitoren van klantgedrag, zoals gokken, mogelijk in strijd is met de privacywetgeving (AVG). De bank ziet geen verplichting om de tegenpartijen van betalingen te onderzoeken en noemt dit een wettelijke beperking.
• ING
ING stelt dat zij verdachte transacties monitort en rapporteert aan de FIU-Nederland, maar dat de WWFT hen niet verplicht om betalingen aan illegale goksites vooraf te blokkeren.
• Bunq
Bunq voert een strenger beleid dan andere banken. Zij sluit zakelijke relaties met gokbedrijven uit en probeert gokgerelateerde betalingen actief te monitoren en blokkeren.
• Triodos Bank
Triodos Bank investeert niet in, financiert niet en biedt geen zakelijke rekeningen aan gokbedrijven. Zij monitort transacties binnen wettelijke kaders, maar geeft geen details over de uitvoering. Triodos verwijst naar de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) voor verdere uitleg.
• Revolut
Revolut onthield zich van inhoudelijk commentaar en verwees naar eerdere discussies over dit onderwerp.
• ABN AMRO
ABN AMRO heeft niet gereageerd op vragen over hun beleid rondom betalingen aan illegale gokplatforms.
• Nederlandse Vereniging van Banken (NVB)
De NVB benadrukt dat banken betalingen faciliteren zonder zakelijke banden te hebben met de ontvangers. Banken zijn verplicht hun eigen klanten te monitoren op ongebruikelijke transacties, zoals vastgelegd in de WWFT. Echter, als een klant toestemming geeft voor een betaling, moeten banken deze wettelijk uitvoeren.
• De Nederlandsche Bank
Toezichthouder DNB stelt dat banken verantwoordelijkheid dragen in hun risicomanagement en due diligence, maar laat de interpretatie over aan individuele banken. DNB benadrukt dat de rol van banken afhangt van de omstandigheden, zonder specifieke richtlijnen te geven.
Mogen we meer verwachten van banken?
Het debat over illegale gokbetalingen toont een duidelijk spanningsveld. Banken beroepen zich op wettelijke beperkingen en klantvrijheid, maar hun rol als poortwachters van het financiële systeem schept ook verwachtingen. Wanneer betalingen blijven doorgaan naar bedrijven die door de Kansspelautoriteit zijn beboet, roept dit vragen op over de invulling van hun zorgplicht.
Om te voorkomen dat faciliteren overslaat in medeplichtigheid, is heldere wetgeving noodzakelijk. Toezichthouders en wetgevers moeten banken meer richting geven en een uniforme aanpak afdwingen. Alleen zo kan het grijze gebied rondom illegale gokbetalingen worden verkleind en kan het publiek vertrouwen hebben in een systeem dat beschermt tegen de risico’s van de illegale goksector.
