Afgelopen week schreef het Financieele Dagblad dit artikel over de legale Nederlandse online gokindustrie. Volgens de krant zit de kansspelmarkt in de hoek waar de klappen vallen. Strengere wetgeving, inflatie, overmatig adverteren en een Tweede Kamer die er bovenop zit liggen daaraan ten grondslag.
Een andere bevinding is dat online casino Unibet een marktaandeel van 20% heeft op de kansspelmarkt. Daarmee is het inmiddels vergunde Maltese gokbedrijf marktleider in Nederland. Hoe is dat marktaandeel tot stand gekomen?
20 jaar illegaal aanbod kansspelen in Nederland
Op 17 april deed de rechter in Zwolle en Almelo uitspraken omtrent illegaal online gokken. Nederlandse burgers die voor 1.10.2021 online gokte moeten hun geld terugkrijgen, als zij daar zelf achteraan gaan. Dat kan grote gevolgen hebben voor alle partijen die voor de legalisatie van online gokken hun diensten aanboden. In het civiel recht heeft de rechter nu dus gokkers in het gelijk gesteld.
Naar eigen zeggen verdiende Unibet voor de legalisatie zo’n €1000.000 per dag in Nederland. Op basis van een interview met de Kansspelautoriteit op 10 januari 2023 in de Volkskrant lijkt dat belastingvrij te zijn. “De meeste online casino’s die actief waren voor 1 oktober 2021 betaalden geen belasting nee”, geeft de voorzitter van de Kansspelautoriteit aan.
Het Openbaar Ministerie vervolgde in het strafrecht een ander online casino in de Rykielzaak. De rechter oordeelde dat het betreffende “Amsterdams Casino” een criminele organisatie is. Er moet tot op de dag van vandaag €24.000.000 aan illegale winsten worden terugbetaald. Eerdere celstraffen zijn vervallen.
Kritiek op het Openbaar Ministerie
Op 27 september 2023 hield Casinozorgplicht.nl een interview met advocaat Benzi Loonstein. Hij vertegenwoordigt met zijn kantoor inmiddels meer dan 1000 gokkers die hun geld terug willen van casino’s die online actief waren voor de legalisatie.
In het interview geeft Loonstein aan te twijfelen aan de wijze waarop het Openbaar Ministerie handelt. Casinozorgplicht.nl vraagt waarom er slechts 1 online casino is vervolgd door het OM. Zijn antwoord luidt:
“In artikel 1 van de WOK staat dat je niet gelegenheid mag bieden tot het deelnemen van kansspelen zonder vergunning. Als je dat toch doet, is dat in bestuursrechtelijke zin een overtreding. Maar het is ook een economisch delict, een misdrijf, het is dus strafbaar.
De Ksa heeft daar boetes voor uitgedeeld, maar het Openbaar Ministerie (OM) heeft ook strafrechtelijk vervolgd. Daarbij kwam het ook tot ontnemingsvorderingen wegens wederrechtelijk verkregen voordeel, wat betekent dat de winsten moeten worden ingeleverd.
Het OM kan zelf bepalen wie het vervolgt. Maar met de kennis die ik heb, kan ik niet begrijpen waarom veel bedrijven vooralsnog niet harder zijn aangepakt. Het is een terechte vraag, het gaat allemaal om illegaal aanbod van online gokken. De grotere jongens zijn buiten schot gebleven. Het duidt op wat kennelijke ongelijkheid. De Nederlandse leek moet dit kunnen begrijpen en zelfs voor mij als niet-leek is dit niet uit te leggen.’’
Daarnaast gaat Casinozorgplicht dieper in op het tot stand komen van het marketaandeel van Unibet, daarover zegt Loonstein:
“Inmiddels is Unibet legaal, dus als zij marktleider worden is daarop zichzelf niks mis mee. Maar dat had nooit gekund zonder die illegale jaren van online kansspel aanbod. Daarmee benadelen zij inderdaad andere casino’s die netjes hun beurt hebben afgewacht. Die ondervinden daar schade van.
Als jij illegaal je diensten aanbiedt en daar voordeel uit haalt, terwijl anderen dat niet doen, dan noemen we dat een oneerlijke handelspraktijk. Je benadeelt daarmee een andere partij.
Unibet heeft dat marktaandeel ten opzichte van bijvoorbeeld een Jacks, omdat Unibet een voorsprong van vele jaren illegaal aanbod heeft verworven. De partijen die zich aan de regels hebben gehouden worden zo bestraft en de illegale partijen worden beloond. De omgekeerde wereld. De partijen die benadeeld zijn, die zouden daar eventueel iets mee kunnen. Dat er sprake is geweest van oneerlijke handelspraktijken staat voor mij als een paal boven water”.
Bedrijven die wachtten op hun vergunning tot 1 oktober 2021 zijn onder meer Toto, Jacks, Circus en Fair Play. Circus.nl geeft in het artikel van het Financiële Dagblad aan zelfs (aanloop)verlies te leiden tot nog toe.
Online marktaandeel Holland Casino neemt wederom af
Uit het jaarverslag 2024 van Holland Casino blijkt dat het online marktaandeel wederom is gedaald. De Nederlandse gokkers spelen massaal bij Unibet. Het Maltese gokbedrijf doet het Nederlandse Holland Casino daarmee pijn op de online gokmarkt. Niet alleen Holland Casino heeft last van het marktaandeel, eerder genoemde online casino’s zoals Circus, Jacks, Fairplay en Toto lijden kennelijk onder het verkregen marktaandeel van Unibet. Het Financieele Dagblad sprak met meerdere van de kansspelaanbieders die het regime omtrent online gokken te strak vinden ingericht. Dat zorgt er daarnaast voor dat winsten verder onder druk komen staan, of verliezen zullen oplopen.
Kartelwaakhond grijpt uit zichzelf niet in
Casinozorgplicht.nl sprak met de voormalige Mededingingsautoriteit, de Autoriteit Consument en Markt. De vraag of het marktaandeel Unibet eerlijk is verkregen en kan worden onderzocht, hangt af van de overige kansspelaanbieders. “Een bedrijf dat geen belanghebbende is kan geen klacht indienen”, geeft de kartelwaakhond aan in een telefonisch gesprek.
De Nederlandse rechters hebben zich nu in het strafrecht, bestuursrecht en civiel recht uitgesproken. Daaruit blijkt dat aanbod van online kansspelen voor de legalisatie op alle 3 de rechtsgebieden is afgestraft. Het marktaandeel van Unibet lijkt daarom tot stand gekomen door een “oneerlijke handelspraktijk”, zoals advocaat Benzi Loonstein betuigt.
