Listen to the podcast about this article in English here.
Backtaxing verwijst naar belastingen die in het verleden verschuldigd zijn maar niet (op tijd) zijn betaald. Het kan gaan om achterstallige belastingen die individuen of bedrijven nog moeten betalen aan de overheid. Vaak worden er rente of boetes in rekening gebracht over het openstaande bedrag totdat het volledig is afgelost.
In het kort
Een groep Nederlandse gokkers heeft aangifte gedaan van belastingontduiking van illegale online casino’s;
Nederlandse spelers van het illegale Pokerstars werden wél aangeslagen door de Belastingdienst. Het overheidsorgaan verloor van diezelfde spelers een rechtszaak waardoor miljoenen aan belasting moesten worden terugbetaald;
De FIOD en de Belastingdienst kwamen met “reacties” naar CasinoZorgplicht;
Drie bronnen uit de gokindustrie reageren op backtaxing en selectieve belasting;
Gokbedrijf Unibet werd vorige maand voor €2,45 miljard verkocht, na twintig jaar illegaal en belastingvrij kansspelaanbod in Nederland;
Afgelopen week heeft een artikel op Casinozorgplicht.nl stof doen opwaaien. Een groep Nederlandse gokkers deed aangifte van belastingontduiking bij de FIOD. Online casino’s die actief waren voor de legalisering van online gokken staan daarbij centraal. Een interview met de Kansspelautoriteit in de Volkskrant beaamt dat de online gokbedrijven tot 20 jaar geen belasting betaalden.
CasinoZorgplicht haalde vervolgens wederhoor bij de FIOD, De Belastingdienst en drie bronnen uit de gokindustrie.
FIOD
Audrey Nijhof is woordvoerder bij de FIOD, de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst. CasinoZorgplicht stelde vragen over mogelijke belastingontduiking door gokbedrijven en het verschil in behandeling van illegale online casino’s. De FIOD weigerde uitspraken te doen over lopende onderzoeken en verwees naar de Belastingdienst voor vragen over belastingheffing bij bedrijven zoals Unibet, Pokerstars en Royal Panda. Daarnaast gaf de FIOD aan dat vragen over vervolging door het Openbaar Ministerie (OM) en toezicht door de Kansspelautoriteit (Ksa) buiten hun terrein vallen.
Ook vroeg CasinoZorgplicht waarom sommige casino’s wel werden aangepakt en anderen niet, ondanks gelijksoortige strafbare feiten. De FIOD gaf aan dat vragen over schikkingen met de Belastingdienst of vervolging door het OM bij deze instanties thuishoren en dat zij geen uitspraken doen over mogelijkheden tot actie naar aanleiding van publicaties.
De Belastingdienst
Doordat de FIOD verwees naar de Belastingdienst, poogde CasinoZorgplicht ook daar wederhoor te halen in de kwestie backtaxing en mogelijke ontduiking. Het antwoord van woordvoerder Sabrina Makhanlal liet inhoudelijk ook te raden over, dit is een samenvatting van de vragen en antwoorden:
De Belastingdienst kan vanwege de fiscale geheimhoudingsplicht geen antwoord geven op vragen over individuele online casino’s en hun belastingaanslagen. Ze verwezen daarbij naar artikel 67 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR), dat hen verhindert specifieke bedrijfsinformatie te delen.
Voor algemene informatie over de belastingplicht van spelers en platforms adviseerde de Belastingdienst om de regels op hun website te raadplegen. Daar worden de verschillen tussen aanbieders van kansspelen en de belastingdrempels voor spelers duidelijk uitgelegd.
Bronnen uit de gokindustrie verschaffen meer inzicht
Er zijn drie bronnen binnen de sector kansspelen die anoniem blijven in dit artikel. Men nam uitgebreid de tijd om op vragen van CasinoZorgplicht te antwoorden. Er wordt gerefereerd aan Bron X, Bron Y en Bron Z. De namen zijn bekend bij CasinoZorgplicht.
Bron X meldt het volgende inzake backtaxing en Pokerstars dat geen belasting betaalde, maar Nederlandse klanten van het casino in eerste instantie wel:
Mijn intuïtie, op basis van wat ik ervan weet: Dit is geen bug maar een feature van het Nederlandse belastingstelsel en de Belastingdienst. Voor het (internationale) grootbedrijf wordt de rode loper uitgerold, met een apart loket en er is allerhande maatwerk mogelijk. Dat komt voort uit decennialang bewust beleid vanuit de politiek om te zorgen dat Nederland een aantrekkelijk vestigingsklimaat heeft. Ik ga er daarom van uit dat ook in de top van de Belastingdienst bewust of onbewust een houding heerst van grote bedrijven het naar de zin maken. De burger (dus ook de pokerspeler) moet ondertussen de bek houden en gewoon betalen. Je ziet dit fenomeen ook in het toeslagenschandaal.
Een praktischer verklaring is dat Nederlandse ingezetenen (met name natuurlijke personen) voor de Belastingdienst relatief makkelijk zijn aan te pakken. Zij kunnen zich niet verschuilen achter ingewikkelde constructies en worden door de Belastingdienst gezien als laaghangend fruit. PokerStars daarentegen heeft een heel team aan fiscale experts die ervoor zorgen dat het ‘echt’ een Maltees/Isle of Man-ingezetene is, zodat de Belastingdienst het moeilijk krijgt wanneer ze een claim leggen op in Nederland gegenereerde online gokwinsten.
Dit verklaart waarschijnlijk ook waarom de claim bij LeoVegas/Royal Panda en Amsterdams Casino wel slaagde. Die bedrijven werden feitelijk vanuit Nederland geleid, althans voor zover ik weet woonden de hoofdpersonen allemaal in Nederland. Bij PokerStars was dat niet zo.
Dat is ook mijn verklaring voor waarom er bij Amsterdams Casino kaalgeplukt wordt maar bij de andere illegale aanbieders niet. De Belastingdienst heeft denk ik ingeschat dat de andere illegale aanbieders wel ‘echt in het buitenland’ gevestigd waren of in elk geval dat het een te zware kluif zou zijn om daarover te procederen.
Bron Y voegt daaraan toe:
De belastingplicht ligt primair bij de speler in Nederland, tenzij een partij een vergunning heeft. Dat was voor 1 oktober 2021 zo, en ook na invoering van de Wet KOA is dat nog zo. Voor 1 oktober 2021 had natuurlijk bijna niemand een vergunning (behalve bijvoorbeeld Holland Casino waar je dan ook belastingvrij pokerde in de vestiging; HC droeg de belasting af over haar resultaat) dus lag in de praktijk waar online gokken (waaronder pokeren) al veel gebeurde, de belastingplicht bij de speler/consument. Door introductie van de Wet KOA zijn er heel veel vergunningen bijgekomen en (net zoals dat dus eigenlijk al was vastgelegd in de Wet op de kansspelen) hebben die vergunde aanbieders de belastingplicht.
Tot slot Bron Z:
Backtaxing is lang een discussie geweest. Eigenlijk precies het punt dat CasinoZorgplicht aansnijdt. Backtaxing van partijen die nu legaal zijn zou in theorie makkelijker moeten kunnen dan partijen die nooit een Nederlandse vergunning hadden of hebben. Het ligt juridisch wel heel gecompliceerd heb ik me laten uitleggen. Daarover is niet veel helderheid.
De discussie is dus al eens gevoerd, maar werd ook door veel kamerleden destijds als onhaalbaar geacht.
Conclusie backtaxing en selectieve belasting
De discussie over backtaxing bij online casino’s zoals PokerStars toont een duidelijk onderscheid tussen de behandeling van grote internationale bedrijven en individuele Nederlandse spelers. Volgens bron X wordt de rode loper vaak uitgerold voor grote bedrijven vanwege het Nederlandse beleid om een aantrekkelijk vestigingsklimaat te creëren, terwijl individuele spelers relatief eenvoudig door de Belastingdienst aangepakt kunnen worden. Dit zorgt ervoor dat bedrijven als PokerStars, met ingewikkelde internationale structuren, belastingclaims weten te ontwijken, terwijl Nederlandse spelers wel worden aangeslagen.
Bron X wijst er verder op dat de Belastingdienst waarschijnlijk bewust kiest voor juridische eenvoud door vooral achter Nederlandse natuurlijke personen en bedrijven aan te gaan die in Nederland actief zijn, zoals LeoVegas/Royal Panda en Amsterdams Casino. Deze bedrijven waren in Nederland gevestigd of hadden sterke banden met het land, wat vervolging eenvoudiger maakte. PokerStars, dat opereerde vanuit Malta of de Isle of Man, kon zich beter beschermen tegen belastingclaims door hun complexe juridische constructies.
Bron Y en Z onderstrepen de complexiteit van de belastingregels rond online gokken. Voor 1 oktober 2021 lag de belastingplicht meestal bij de spelers, tenzij een aanbieder een vergunning had. Sinds de invoering van de Wet KOA ligt de verantwoordelijkheid voor het betalen van kansspelbelasting bij de vergunde aanbieders. De mogelijkheid van backtaxing voor bedrijven die nu legaal opereren blijft een juridisch ingewikkeld vraagstuk, en hoewel de discussie is gevoerd, werd het door veel politici als onhaalbaar beschouwd.
