Casinozorgplicht sprak naar aanleiding van enkele interviews met Nederlandse gokkers met onder andere de Rabobank. Ook de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) stelden wij als platform vragen omtrent online gokken en in hoeverre de verantwoordelijkheid van een bank gaat volgens de NVB.
Interview NVB
De vragen die CasinoZorgplicht stelde waren als volgt:
Hoe controleert een bank of zij zaken doen met een bonafide bedrijf? In dit geval een casino?
Wat betekent de zorgplicht van een bank specifiek voor online gokken en onmatige transacties met betrekking tot een cliënt?
In hoeverre valt de zorgplicht van een bank onder het beschermen van een cliënt, zoals bijvoorbeeld bij deze gokkers het geval is vanuit het interview? Welke instrumenten heeft een bank als het onmatige transacties constateert of zou moeten constateren?
Sommige casino’s verhullen de daadwerkelijk aard van de bestemming. “Damagi Marketing Solutions” is daar een voorbeeld van. Hoe komen transacties op het bankafschrift te staan waaruit niet direct blijkt wat de bestemming is en wat kunnen banken hier preventief mee doen?
Als de Nederlandsche Bank zegt dat “in algemene zin geldt dat banken geen zaken mogen doen met illegale bedrijven”, hoe kan dat dan toch gebeuren? Het gebeurt vandaag de nog, blijkt uit interviews. Inmiddels decennia lang, gezien het aantal massale rechtszaken die burgers aanspannen?
Wie is verantwoordelijk voor de monitoring van de WWFT als het gaat om online gokken, toegespitst op Rabobank en Revolut?
Waarom is contant geld zo’n groot issue voor banken als hier tonnen van op Nederlands grondgebied acterende banken naar illegale (beboete) bedrijven gaan?
Als blijkt dat banken de deur massaal openhouden voor illegale casino’s door nalatigheid in zorgplicht en onderzoeksplicht, hoe kan van de Kansspelautoriteit worden verwacht dat zij haar werk doet inzake bescherming van Nederlandse burgers?
In hoeverre zijn banken verantwoordelijk voor opvallende uitgaande transacties waarbij afwijkende patronen worden geconstateerd? Op basis waarvan besluit een bank wel of geen onderzoek in te stellen?
In hoeverre is een bank bestuursrechtelijk en strafrechtelijk iets verwijtbaar als blijkt dat zowel ING Bank, Rabo Bank en Abn AMRO de deur openhouden voor illegale casino’s?
Als de NVB deze interviews met Nederlandse gokkers zo leest, welk gevoel bekruipt de NVB dan? Welke acties kunnen er mogelijk worden uitgezet om de kraan richting illegale casino’s dicht te zetten?
Nederlandse Vereniging van Banken komt met statement, geen antwoord op alle vragen
Press Officer Jelle Wijkstra van de NVB kwam vandaag met een reactie die ongemoeid is gelaten en gepubliceerd:
“Banken moeten op basis van de Wwft hun eigen klanten kennen en monitoren op ongebruikelijke transacties die kunnen wijzen op witwassen of terrorismefinanciering. Daarnaast proberen zij fraude te detecteren en voorkomen. Bij transacties die afwijken van het normale (betaal)gedrag op basis van het klantprofiel met een verdacht patroon kan de bank contact opnemen met de klant, maar als deze klant toestemming geeft voor een betaling, dan zijn banken wettelijk verplicht om de transacties uit te voeren.
Banken hebben geen verplichting om de tegenpartij van hun klanten te onderzoeken. Het is dan ook niet zo dat de bank een betaling van de klant naar een buitenlandse illegale goksite kan tegenhouden. Tot slot: een bank moet zich houden aan de privacyregels uit de AVG. Dit betekent dat zij hun klanten niet mogen monitoren op gedrag zoals bijvoorbeeld gokken”.
Tussen Zorgplicht en Privacy: Wie Beschermt de Gokker?
De reactie van de NVB benadrukt dat de verantwoordelijkheid van banken beperkt is door wet- en regelgeving, zoals de AVG en de Wwft. Banken zijn verplicht om klanten te monitoren op basis van hun profiel en transacties te signaleren die afwijken, maar hebben geen verplichting om de tegenpartij of specifieke gedragingen zoals gokken te controleren. Dit betekent dat de consument in principe zelf verantwoordelijk is voor zijn uitgaven.
Tegelijkertijd blijkt uit de zorgplicht dat banken wel een rol hebben in het signaleren van onmatige transacties en in het beschermen van klanten tegen misbruik of criminele activiteiten. De NVB geeft echter geen duidelijkheid over hoe dit in de praktijk wordt ingevuld, vooral bij structurele afwijkingen zoals gokverslaving of betalingen aan illegale casino’s.
Deze onduidelijkheid roept de vraag op of banken voldoende hun maatschappelijke rol vervullen in het beschermen van kwetsbare consumenten. Daarnaast lijkt de samenwerking tussen banken en toezichthouders onvoldoende ontwikkeld, waardoor de verantwoordelijkheid teveel bij de consument blijft liggen.
Kernvraag: Waar ligt de grens tussen zorgplicht en consumentenverantwoordelijkheid?
De NVB verschuift het zwaartepunt naar de consument, terwijl de wetgeving banken ruimte lijkt te geven om meer verantwoordelijkheid te nemen. Om consumenten beter te beschermen, zouden banken proactiever kunnen monitoren, samenwerken met toezichthouders en voorkomen dat hun infrastructuur wordt misbruikt door illegale partijen. Dit vraagt mogelijk om een herziening van wet- en regelgeving, waarbij privacy, zorgplicht en veiligheid opnieuw worden afgewogen.
