23 januari 2025, CasinoZorgplicht.nl
Gisteren, 22 januari 2025, stelden twee Nederlandse rechtbanken prejudiciële vragen aan de Hoge Raad over online gokzaken. Een belangrijk onderwerp is de rol van de Kansspelautoriteit (Ksa) en de zogenaamde grijze en zwarte lijsten van gokaanbieders. Burgers met aanzienlijke gokverliezen willen duidelijkheid. CasinoZorgplicht zocht de betekenis van grijze lijsten uit.
Wat zijn de gedateerde grijze en zwarte Kansspelautoriteit lijsten?
Uit documenten van de Ksa, waaronder een Wob-besluit van 2013, blijkt dat de grijze lijst bedoeld was voor aanbieders die aan bepaalde minimale voorwaarden voldeden. Dit omvatte:
1. Geen aanbod van kansspelen in de Nederlandse taal.
2. Geen reclame maken via Nederlandse tv, radio of printmedia.
3. Geen gebruik van een .nl-domeinnaam.
De grijze lijst was een instrument om prioriteit te geven aan de handhaving. De zwarte lijst bevatte aanbieders die deze regels overtraden, bijvoorbeeld door te adverteren, een .nl-domein te gebruiken of Nederlandse consumenten expliciet te benaderen (bijvoorbeeld via iDEAL).
Onder meer PokerStars, Leo Vegas, Betsson, William Hill, 888, Come On Casino, Unibet en Bwin kregen boetes
Bedrijven zoals PokerStars, Unibet en Bwin hebben in het verleden boetes gekregen van de Ksa. Deze bedrijven gebruikten betaalmethoden zoals iDEAL, wat expliciet gericht was op Nederlandse spelers, en waren actief in het Nederlands. Ondanks hun omvang en bekendheid voldeden zij niet aan de criteria voor de ooit bedachte grijze lijst.
Daarnaast tonen documenten aan dat bedrijven die op die destijds op de grijze lijst stonden, expliciete waarschuwingen of brieven ontvingen over het naleven van de regels. Zonder die waarschuwingen is het onwaarschijnlijk dat de genoemde bedrijven op deze lijst voorkwamen.
Wat betekent dit voor Nederlandse gokkers die geld terugwillen van online gokbedrijven?
De grijze lijst uit 2012 was geen vrijgeleide voor aanbieders op de Nederlandse markt te opereren. Bedrijven zoals PokerStars en Bwin, die actief reclame maakten of betalingsmethoden zoals iDEAL gebruikten, vallen duidelijk buiten deze categorie.
Voor Nederlandse burgers met gokverlies kan dit betekenen dat de boetes tegen deze bedrijven juist hun positie bevestigen: zij opereerden zonder zich aan de minimumeisen van de Ksa te houden.
Wel of geen grijze lijst, beleid rijst
De grijze en zwarte lijsten van de Ksa destijds tonen de afwegingen die de toezichthouder moest maken ver voor de jaren vóór de Wet Kansspelen op Afstand die in 2021 tot stand kwam. Grote spelers zoals PokerStars, Unibet en Bwin voldeden niet aan de criteria, wat de boetes van de waakhond verklaart. De prejudiciële vragen van woensdag 22 januari 2025 zullen verduidelijken hoe deze lijsten juridisch doorwerken en wat dit betekent voor de claims van Nederlandse gokkers. De uitspraak van de Hoge Raad volgt op 1 Oktober 2025.
