10 januari 2025 door CasinoZorgplicht.nl
Op 12 november 2024 diende CasinoZorgplicht.nl op basis van de Wet Open Overheid (WOO) een verzoek in bij vier verschillende overheidsinstanties: het Ministerie van Financiën (MinFin), het Ministerie van Justitie en Veiligheid (MinJenV), de Belastingdienst, en de Kansspelautoriteit (Ksa). Het verzoek richtte zich op de correspondentie, afspraken en beleidsdocumenten met betrekking tot kansspelaanbieders vóór oktober 2021, toen de Wet Kansspelen op Afstand (KOA) van kracht werd. Het doel was om meer inzicht te verkrijgen in de handhaving, belastingheffing en regelgeving omtrent het illegale aanbod van kansspelen in Nederland in deze periode.
Het ingediende WOO-verzoek leidde tot een vervolgafspraak. Op 16 december 2024 vond een gesprek plaats tussen CasinoZorgplicht.nl en de betrokken overheidsinstanties om de gevraagde informatie en de relevante beleidskaders nader te bespreken.
Inhoud van het WOO-verzoek
CasinoZorgplicht.nl vroeg om inzage in drie specifieke gebieden:
1. Correspondentie en documentatie met kansspelaanbieders vóór oktober 2021
Hierbij werd verzocht om alle correspondentie, memo’s, en notities tussen overheidsinstanties en (internationale) kansspelaanbieders, zoals Unibet, over belastingheffing, kansspelbelasting, handhaving, en regulering van de Nederlandse markt. Dit omvatte de periode vanaf 2009 tot oktober 2021.
2. Prioriteringscriteria voor handhaving en toezicht
CasinoZorgplicht vroeg om beleidsstukken en documentatie die inzicht geven in de prioritering bij de handhaving tegen illegale aanbieders.
3. Overeenkomsten of schikkingen met kansspelaanbieders
Er werd gevraagd naar afspraken of schikkingen tussen kansspelaanbieders en de overheid over markttoetreding na de cooling-down-periode, inclusief de betrokkenheid van de Belastingdienst en beleidsrichtlijnen binnen MinJenV of de Ksa.
Gesprek 16 december 2024
Tijdens het gesprek op 16 december 2024 werden de vragen uit het WOO-verzoek (en andere vertrouwelijke informatie) behandeld. Het betrof onder andere de juridische houdbaarheid van belastingaanslagen, de rol van het Openbaar Ministerie bij de vervolging van illegale aanbieders, en de mogelijkheid van compensatie voor maatschappelijke schade door jarenlange illegale online gokpraktijken. Daarnaast werd gesproken over mogelijke naheffingen en verschillen in behandeling tussen illegale en legale aanbieders.
Alle vragen schriftelijk beantwoord op 10 januari 2025
Ondanks dat december traditioneel een drukke maand is volgde rap antwoorden op vragen die op voorhand waren gespecificeerd. De inhoud is ongemoeid gelaten, de betreffende topambtenaren worden vanwege privacybelang niet bij naam genoemd. Van de inhoud volgt hier een letterlijke weergave.
1. Is het Ministerie bereid te onderzoeken of voormalige illegale gokbedrijven die nu een vergunning hebben alsnog via naheffingen of belastingaanslagen financieel kunnen worden aangesproken?
2. Welke stappen kan de Staat ondernemen om belasting te innen bij niet-vergunde aanbieders die aantoonbaar hebben geprofiteerd van Nederlandse gokkers? Een voorbeeld daarvan is PokerStars, dat ook 20 jaar lang gigantische onbelaste omzetten kon maken zonder vergunning.
Antwoord:
– Voor de inwerkingtreding van de Wet kansspelen op afstand (Wet koa) was er geen vergunningstelsel; alle aanbod was dus illegaal, zonder vergunning.
De winnaar van een onvergunde online kansspel is (en was) belastingplichtig voor de kansspelbelasting.
Illegale aanbieders van (onvergunde) online kansspelen zijn (en waren) dus niet belastingplichtig.
– Deze systematiek (aanbieders van onvergunde online kansspelen zijn niet belastingplichtig, maar de prijswinnaars wel) geldt na de inwerkingtreding van de Wet koa nog steeds bij deelname aan kansspelen bij een illegale aanbieder. Als een aanbieder echter sinds de Wet Koa legaal is en dus een vergunning heeft, dan is de aanbieder belastingplichtig over het brutospelresultaat. Het is juridisch onhoudbaar om met terugwerkende kracht een belastingplicht te introduceren over eerdere jaren voor deze aanbieders. Dit zal dus niet verder worden onderzocht.
3. Gezien de druk op de goksector, overweegt het Ministerie om alternatieven zoals naheffingen in plaats van de geplande verhoging van de kansspelbelasting in te voeren?
Antwoord:
– Het is niet juridisch houdbaar om kansspelbelasting na te heffen bij illegale aanbieders, dit wordt dus ook niet overwogen. De voorgenomen belastingheffing is gepubliceerd in het inmiddels door beide Kamers aangenomen Belastingplan 2025. De staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst heeft op dit moment geen andere voornemens gepubliceerd. Zoals bij de behandeling van het Belastingplan is toegezegd loopt op dit moment nog een nadere verkenning naar mogelijkheden van tariefdifferentiatie bij kansspelen.
4. Waarom is het Openbaar Ministerie niet overgegaan tot strafrechtelijke vervolging van grote illegale aanbieders zoals Unibet, PokerStars en Bwin, terwijl het kleinere Amsterdams Casino wel is aangepakt op basis van dezelfde juridische gronden in de nu nog geldende Wet op Kansspelen?
Antwoord:
– Het openbaar ministerie neemt alle voor de strafvervolging relevante feiten en omstandigheden mee in de overwegingen om al dan niet strafvervolging in te stellen. Het openbaar ministerie heeft in deze beslissing een eigen en onafhankelijke rol. Wij kunnen u dan ook geen nadere toelichting geven over de afwegingen.
5. Welke maatregelen overweegt de Staat om de maatschappelijke schade van jarenlang illegaal gokaanbod te compenseren, zoals psychische en financiële problemen bij getroffen gokkers?
Antwoord:
– Het uitgangspunt is dat de Staat niet treedt in de contractuele verhouding tussen een (illegale) aanbieder van kansspelen en de speler. De speler heeft een zelfstandig recht om mogelijk geleden schade te verhalen op het moment dat een contractpartij de overeenkomst niet nakomt of op grond van onrechtmatige daad. Op basis daarvan worden op dit moment ook door spelers procedures gevoerd en worden vorderingen tot schadevergoeding toegewezen.
6. Is er een evaluatie gepland van het gokbeleid vóór de invoering van de Wet Kansspelen op Afstand (KOA)? De rechtszaken maken steeds meer duidelijk wat een tragiek zich heeft afgespeeld.
Antwoord:
– Er is geen evaluatie gepland van het kansspelbeleid vóór de inwerkingtreding van de Wet kansspelen op afstand. De Wet koa is juist gestoeld op gewenste wijzigingen van de situatie die aan de totstandkoming van de Wet kansspelen op afstand voorafging.
– In oktober 2024 is de Wet kansspelen op afstand geëvalueerd. De beleidsreactie op de evaluatie en een nieuwe visie op het kansspelbeleid worden door de Staatssecretaris Rechtsbescherming naar verwachting in maart 2025 naar de Tweede Kamer gestuurd.
7. Hoe verklaart de Staat dat Unibet relatief snel een vergunning kon verkrijgen, ondanks de verplichte cooling-down-periode? Heeft er hierbij een schikking met de Belastingdienst plaatsgevonden?
Antwoord:
– De Kansspelautoriteit is belast met de vergunningverlening voor het aanbieden van kansspelen. Zij toetst alle vergunningsaanvragen en heeft daarbij ook in alle gevallen getoetst in hoeverre is voldaan aan de zogenaamde Postema-criteria (Vergunning online gokken? Alleen bij twee jaar niet specifiek op Nederland gericht aanbod – Kansspelautoriteit)
– De vergunningaanvrager moet zich in die gevallen, naast de reguliere strenge criteria voor toewijzing van een vergunning, twee jaar en negen maanden voorafgaande aan de vergunningsaanvraag hebben onthouden van het aanbieden van kansspelen gericht op de Nederlandse consument. Dit betekent dat geen ‘nl’ extensie mocht worden gebruikt, geen website in Nederlandse taal, geen specifiek Nederlandse betaalmiddelen, geen reclame op tv, radio of in gedrukte media gericht op de Nederlandse markt, geen domeinnamen toegespitst op Nederland of andere specifieke gerichtheid op Nederland. Deze regels zijn bij geen enkele vergunningaanvrager gepasseerd.
– De Belastingdienst heeft in het proces van het aanvragen geen bemoeienis. In dat kader is de vraag naar schikkingen tussen een kansspelaanbieder en de Belastingdienst niet relevant. Daarnaast geldt dat er voor een illegale aanbieder van kansspelen ook geen belastingverplichting op grond van de Kansspelbelasting gold en geldt (zie antwoord vraag 1 en 2).
8. Hoe rechtvaardigt de Staat de verschillende behandeling tussen illegale aanbieders die nu zijn vergund en vergunde bedrijven zoals Holland Casino, Fair Play en Jacks die jarenlang op een vergunning hebben gewacht?
Antwoord:
– Naast de toepassing van de in het antwoord op vraag 7 besproken criteria zijn alle aanvragers van vergunningen gelijk behandeld.
