Nederland is een derde claimorganisatie rijker inzake casino’s die vóór de legalisering van online gokken actief waren in Nederland, Gokverliesterug.nl. Het vertrouwen in het moeten terugbetalen van verliezen is kennelijk zo groot, dat Gokverliesterug.nl de volledige kosten van de procedures op zich neemt, zo nodig tot aan het Europese Hof van Justitie.
Koen Rutten, die als advocaat en partner van advocatenkantoor Finch Dispute Resolution Gokverliesterug bijstaat, stond ons te woord. Het gesprek ging onder andere over de verschillen tussen de bestaande massaclaims, de moeilijkheden van het aanklagen van buitenlandse casino’s en de invloed van internationale wetgeving op deze collectieve procedure.
Interview advocatenkantoor Finch Dispute Resolution
Vertel eens iets over de organisatie van Gokverliesterug en hoe Finch Dispute Resolution daar een rol in speelt?
Gokverliesterug is een belangenorganisatie die met een collectieve actie illegale online casino’s ter verantwoording wil roepen. Door de claims en de krachten van veel deelnemers te bundelen, kan Gokverliesterug doelmatig, effectief en efficiënt optreden. Wij denken dat op die manier het best de illegale winsten van de casino’s teruggevorderd kunnen worden voor de deelnemers. Mijn kantoor Finch Dispute Resolution is de advocaat van Gokverliesterug. Namens Gokverliesterug en ten behoeve van haar deelnemers zullen wij de rechtszaken voeren tegen de illegale online casino’s.
Welke casino’s wordt de massaclaim op gericht en waarom die namen?
Gokverliesterug richt zich op de illegale online casino’s waar haar deelnemers geld hebben verloren. We willen een efficiënte en effectieve zaak aanspannen, dus is het vooral van belang bij welke casino’s de deelnemers hebben gespeeld. Wij zien tot nu toe dat veel deelnemers bij hun registratie bij Gokverliesterug aangeven dat ze bijvoorbeeld bij Unibet, Bwin, PokerStars of Leovegas hebben gegokt. De verwachting is dan ook dat Gokverliesterug (in eerste instantie) die casino’s zal aanspreken om de verliezen van de deelnemers terug te vorderen.
Wat betekent de “nieuwe wet” WAMCA, Wet Afwikkeling Massaschade in Collectieve Actie en is de wet op Gokverliesterug.nl van toepassing?
De WAMCA is een belangrijke wet die de mogelijkheid biedt om namens een grote groep gedupeerden een rechtszaak te starten. Nu rechtbanken al uitspraken hebben gewezen in individuele zaken van gedupeerden van illegale casino’s, heeft Gokverliesterug ervoor gekozen om te werken op basis van lastgeving. De deelnemers geven Gokverliesterug een zogenaamde “last”, waarmee Gokverliesterug in eigen naam maar ten behoeve van de deelnemers hun vorderingen kan verhalen op de casino’s. Dit is in dit geval naar verwachting efficiënter en levert waarschijnlijk eerder resultaten op dan via een WAMCA-procedure. Dat het geen WAMCA-procedure is, betekent ook dat het niet ingeschreven hoeft te worden in het Centraal Register Collectieve Vorderingen.
Wat is het verschil met andere massaclaims?
Hoewel wij natuurlijk niet alle details van andere initiatieven kennen, lijkt het erop dat Gokverliesterug een grote voorsprong heeft qua organisatie, dienstverlening, capaciteit en – bovenal – financiering. Bij geen van de andere initiatieven is het duidelijk of er daadwerkelijk een financier is die de kosten van de procedures wil en kan betalen. Het is daardoor niet duidelijk voor deelnemer of het initiatief daadwerkelijk van de grond komt. Bij Gokverliesterug is dat allemaal al geregeld: de financier zal de procedures betalen en een team van advocaten staat klaar om voor de deelnemers de zaken tegen de online casino’s te gaan voeren. Daarbij heeft Gokverliesterug een professionele klantenservice en wordt maandelijks een nieuwsbrief verstuurd aan de deelnemers, zodat ze op de hoogte zijn van de voortgang van de zaken.
Wat is de werkwijze om mee te kunnen gaan in de massaclaim en hoe ziet het verdienmodel eruit?
Mensen kunnen zich op Gokverliesterug.nl inschrijven. Het registratieproces helpt hen om stap voor stap alle belangrijke gegevens in te vullen om zo mee te kunnen doen aan de collectieve procedure. Ook bij het opvragen van de gegevens bij de online casino’s (de speelgeschiedenis) worden de deelnemers geholpen. Het is niet voor niets dat al duizenden mensen zich hebben aangesloten en hun speelgeschiedenis hebben opgevraagd. Daarbij is ook van belang dat Gokverliesterug volledig op basis van no-cure-no-pay werkt. Het kost niks om je als deelnemer aan te melden en als de procedures niks opleveren, betaal je ook geen vergoeding voor de gemaakte kosten. Alléén als daadwerkelijk succesvol geld wordt teruggevorderd, ontvangt Gokverliesterug een percentage daarvan als tegenprestatie van de grote investeringen en het voeren van de procedures. De rest wordt uitbetaald aan de deelnemers. Zij dragen dus geen financieel risico en dragen alleen een deel van de opbrengst af als de collectieve claim een succes blijkt.
Gaan jullie alleen achter casino’s aan?
De primaire focus ligt inderdaad op de casino’s die illegaal actief waren in Nederland. Gokverliesterug wil daarnaast onderzoeken of bepaalde betaaldienstverleners hebben gefaciliteerd dat de casino’s illegaal in Nederland actief waren. Het is namelijk in beginsel ook illegaal om illegale kansspelen te faciliteren. Het is dus niet uitgesloten dat ook andere partijen aangesproken zullen worden om de vorderingen van de deelnemers te verhalen.
Kennen jullie de Rykielzaak die door het Openbaar Ministerie is aangespannen, al meer dan 10 jaar duurt en op dezelfde juridische gronden is gebaseerd?
Met de details van deze zaak ben ik niet bekend, maar het toont wel (weer) aan dat de Nederlandse overheid consistent heeft gehandhaafd tegen illegale online casino’s. Dat is één van de primaire verweren die de online casino’s nu voeren: dat hun illegale aanbod gedoogd zou zijn. Daarvan is geen sprake, en dit is juist een duidelijk voorbeeld van het handhaven van de overheid.
Hoe groot achten jullie de kans dat strafrecht ook nog een rol gaat spelen in deze casino rechtszaken?
Het strafrecht heeft in veel gevallen al een rol gespeeld, en dit blijft relevant. De Kansspelautoriteit heeft sommige illegale casino’s in het verleden boetes opgelegd. Daarmee staat wat mij betreft ook vast dat de Kansspelautoriteit het verbod heeft gehandhaafd en dat de casino’s in kwestie zich richtten op Nederlandse consumenten. Zo’n boete wordt natuurlijk niet zomaar opgelegd. De procedures die Gokverliesterug gaat voeren voor de deelnemers zijn echter civiele kwesties, en niet strafrechtelijk. Eerdere strafzaken laten vooral zien dat de casino’s de wet overtraden, wat ook de grondslag is van de vorderingen die de gedupeerden nu hebben.
In hoeverre is het verloop van de Rykielzaak relevant voor deze massaclaim tegen eveneens illegale online kansspelen?
Het verdere verloop van die zaak is niet direct relevant, aangezien de uitkomst van een strafrechtelijke procedure in principe losstaat van de vorderingen van de deelnemers van Gokverliesterug. Dat zijn vorderingen gebaseerd op onverschuldigde betaling, en worden in beginsel niet beïnvloed door de uitkomst van een strafrechtelijke procedure.
Hoe kijken jullie naar de controversiële wet Bill55 voor wat betreft standhouden en gaan casino’s zich hierop beroepen?
De aanpassing van de Maltese wet op de kansspelen door middel van “Bill55” lijkt een beschermingsmaatregel van de Maltese wetgever. Hiermee wordt geprobeerd casino’s die in Malta zijn gevestigd te beschermen tegen uitspraken van buitenlandse rechters. Experts op het gebied van Europees recht zijn van mening dat deze wet indruist tegen het Europese recht en het principe van erkenning van uitspraken van rechters uit andere lidstaten van de Europese Unie. Wij verwachten dat Maltese online casino’s zich hierop zullen beroepen, maar dat deze wet geen stand zal houden bij het Hof van Justitie van de Europese Unie.
Als casino’s zich op Bill55 beroepen, wat zou de toezichthouder Kansspelautoriteit in dat geval moeten doen bij bijvoorbeeld Unibet -dat nu wel een vergunning heeft- volgens jullie?
Het zou erg kwalijk zijn als een online casino met een Nederlandse vergunning van de Kansspelautoriteit niet voldoet aan rechterlijke uitspraak. We weten dat de Kansspelautoriteit deze kwestie nauwlettend in de gaten houdt, en we verwachten dat dit ook een factor kan spelen bij de (her)beoordeling van een vergunning. Eén van de voorwaarden om een vergunning te krijgen is namelijk dat het casino voldoende integer moet zijn. Het niet voldoen aan een gerechtelijke uitspraak getuigt niet van integriteit.
Hoe groot acht je de kans deze claim tot het Europees Hof te moeten uitvechten en hoeveel tijd neemt dat in beslag?
Dat is op dit moment niet te zeggen. Dat hangt af van vele factoren, waaronder (eventuele andere) procedures ten aanzien van Bill55, de (proces)houding van de illegale casino’s en wanneer de Hoge Raad uitsluitsel geeft over de vraag of kansspelovereenkomsten van vóór oktober 2021 inderdaad nietig zijn en alle nettoverliezen door illegale online casino’s terugbetaald moeten worden.
Wat is het meest aannemelijke scenario in deze massaclaim en tijdsbestek als de Nederlandse Hoge Raad in 2025 groen licht geeft?
De gehele procedure tot het moment dat de casino’s (al dan niet gedwongen) tot terugbetaling overgaan kan jaren duren. Gokverliesterug zet er natuurlijk op in om zo snel mogelijk resultaat te behalen voor de deelnemers, maar zo nodig voeren wij lange procedures om de casino’s hun verplichtingen te laten nakomen. Gokverliesterug kan zulke lange en kostbare procedures voeren voor haar deelnemers, wat een individu meestal niet kan betalen. Dat is het grote voordeel van een collectieve procedure.
Zijn de kosten daarvoor inbegrepen?
Ja, Gokverliesterug neemt alle kosten van de procedures op zich. De deelnemers betalen geen inschrijfkosten en hoeven ook niks te betalen als de rechtszaken niks opleveren. Alleen als daadwerkelijk succesvol geld wordt teruggevorderd, ontvangt Gokverliesterug daar een percentage van. De deelnemers dragen dus geen financieel risico.